Toplumumuzun beslenmesinde önemli bir yeri olan yoğurdun en önemli tüketim şekillerinden birisi olan ayran, ülkemize özgü bir içecektir. Özellikle yaz aylarında hem serinletici hem de bağırsak dostu olması sebebiyle tercih edilmektedir. Geleneksel usulle yapılan ayran, yoğurdun içerisine belirli oranlarda içme suyu ve tuz katılarak elde edilir.
Sağlık için şeker içeren gazlı içecek ve meşrubatların yerine ayran içilmesi tavsiye edilmektedir. Evet bu tavsiye doğrudur. Fakat içilmesi tavsiye edilen ayran hangi ayrandır? Evde kendi mayaladığımız doğal yoğurttan kendi ayranımızı yapmak yerine kolaylık olduğu için veya bazen de mecburiyetten ambalajlanmış olan hazır ayranları tükettiğimizde beklediğimiz sağlık faydalarını sağlar mıyız?
“Uzun ömürlü ayran” olarak adlandırılan ve fabrikasyon işlemlerle üretilerek ambalajlanan bu içeceklerin tadı ayrana benzese de maalesef birçoğunun içeriği gerçek ayranla aynı değildir. Fabrikasyon ayranlar iki farklı yöntemle üretilmektedir. Birinci yöntem süte su ve ayran mayası katılarak doğrudan ayran elde etme metodudur. Bu yöntemle yoğurt oluşmadan doğrudan sütten ayran elde edilmektedir. Diğer yöntem ise önce yoğurt elde edilmesini takiben su ve tuz ilavesiyle ayran elde etme yöntemidir. Üretim sırasında sütün kıvamını artırarak daha fazla ayran elde edebilmek için sütün içine süt tozu, peynir altı suyu tozu, yayık altı suyu tozu, kazeinat gibi süt endüstrisinin atık ürünleri ve jelatin gibi bazı maddelerin de karıştırılabileceğini bilmenizi isterim. Ayrıca ambalajlanmış olan ayranların tad, koku ve kıvamının uzun süre korunabilmesi için üretim aşamasında ayrana stabilizatör maddeler eklenmekte ve ısıl işlem uygulanarak fermentasyon işlemi de durdurulmaktadır. Bu işlemlerden sonra ayranda asitlik gelişmesi ve serum ayrılması engellenerek depolama süresi uzatılmaktadır. Ancak yapılan bu işlemler sonucunda doğal ayranda bulunması gereken ve bağırsak dostu olan bakteriler yok edilmekte, ayrıca mayalanma işlemi sırasında oluşan ve ayrana kendine has tat ve koku sağlayan aromatik bileşikler de kaybolmaktadır.
" Hazır ayranla evde yapılan ayranın aynı olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz! "
Fabrikasyon ayranların birçoğunun ambalajı plastiktir ve bardak şeklinde olanların kapakları da alüminyumdur. Ayran asidik bir içecek olması sebebiyle içinde bulunduğu plastik kaplarla ve alüminyumla etkileşebilir ve bu kimyasal etkileşme sağlığa zararlı maddelerin ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Ayran sağlıklı bir içecektir ve yapımı da son derece kolaydır. Sağlığınız için yoğurdunuzu ve ayranınızı kendiniz yapın.
28.Haziran.2017
KONU İLE İLGİLİ ÖNERİLEN DİĞER YAZILARIMIZ İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKLERE TIKLAYINIZ:
1- Hangi Yoğurt Mayasını Kullanayım?
2- Sade ve Probiyotikli Yoğurt Yapımı ve Videosu
Yasal Uyarı: Bu makale özgün bir yazı olup telif hakkı yazarlara aittir. Kopyalanarak başka mecralarda kullanılması durumunda hukuki yollara başvurulacaktır. Kopyalanmadan sayfamıza link verilebilir.